Ωδή στη Fujifilm X30

Εισαγωγή

Fujifilm X30, μια compact φωτογραφική μηχανή 12Mpx, από το μακρινό 2014. Τι μπορεί να προσφέρει στον κόσμο της φωτογραφίας το 2025; Η σύντομη απάντηση, πολλά!

Η προσωπική μου σχέση με την Χ30

Η σχέση με την Χ30 ξεκινά στα τέλη του 2019. Μέχρι τότε φωτογράφιζα με full frame DSLR. Μηχανές και φακοί δεν αφήναν κανένα περιθώριο αμφιβολίας για την ποιότητα εικόνας, αλλά είχαν ένα σοβαρό μειονέκτημα. Τον μεγάλο όγκο και κυρίως το μεγάλο βάρος.

Αναζητούσα μια φωτογραφική μηχανή, με επαρκή ποιότητα εικόνας, καλή φορητότητα και εργονομία, για φωτογραφία ταξιδίων, δρόμου και καταγραφή αναμνήσεων. Μια διακριτική μηχανή που θα μπορούσα να έχω, ανά πάσα στιγμή, μαζί μου.

Δεδομένου ότι ήθελα να κρατήσω το κόστος χαμηλά στράφηκα σε παλαιότερες μεταχειρισμένες compact φωτογραφικές μηχανές, με zoom φακό. Οι κυριότερες επιλογές, εκείνη την εποχή φαίνονταν να είναι η Fujifilm X30, καθώς και αντίστοιχες μηχανές της Canon και της Sony, όλες ικανές να καταγράφουν αρχεία Raw .

Μια πρώτη ματιά στις προδιαγραφές έδειχνε πλεονέκτημα στα μοντέλα της Sony και της Canon. Το κύριο πλεονέκτημα ο μεγαλύτερος αισθητήρας 1inc των 20MP έναντι του αισθητήρα 2/3inc των 12Mpx, τοποθετημένος σε σώματα με μικρότερες διαστάσεις και βάρος, γεγονός που θεωρητικά προσέδιδε μεγαλύτερη ποιότητα εικόνας και καλύτερη φορτικότητα. Επίσης οι φακοί των Sony και Canon, παρόμοιας φωτεινότητας με αυτόν της Fujifilm, παρότι μικρότερης εστιακής απόστασης στο εύρος του τηλεφακού παρείχαν περισσότερη ευρυγώνια κάλυψη, κάτι πολύ σημαντικό για εμένα που μου αρέσουν οι ευρυγώνιες λήψεις.

Πέρα από τα νούμερα των προδιαγραφών

Στα χαρτιά λοιπόν οι μηχανές της Sony και της Canon είχαν σαφή πλεονεκτήματα, ως προς την ποιότητα εικόνας. Όμως, πέρα από τα νούμερα των προδιαγραφών, η Χ30 είχε εργονομικές λειτουργίες που αντιστάθμιζαν τα παραπάνω μειονεκτήματα. Λειτουργίες καθοριστικές στο να την προτιμήσω.

Το μεγαλύτερο μέγεθος δεν κάτι απαραίτητα αρνητικό

Με διαστάσεις 119 Χ 72 Χ 60 mm (Πλάτος, Ύψος, Βάθος) δεν είναι μια μηχανή που χωρά στην τσέπη παντελονιού. Είναι από τις ογκωδέστερες compact μηχανές. Για κάποιον με μεγάλα χέρια, όπως εγώ, αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Το μεγαλύτερο μέγεθος επιτρέπει στα δάχτυλα άνετη πρόσβαση στα χειριστήρια της μηχανής. Με βάρος 423 gr κρέμεται και μεταφέρεται άνετα στον λαιμό, με ένα δερμάτινο λουρί.

Χειριστήρια για πλήρη χειρισμό της έκθεσης

H X30 παρέχει πλήρη χειριστήρια που επιτρέπουν την άμεση ρύθμιση του τριγώνου της έκθεσης (ταχύτητα φωτοφράκτη, τιμή διαφράγματος και ISO) χωρίς ανάγκη πρόσβασης στο menu. Υπάρχει το κλασσικό χειριστήριο PSAM για εναλλαγή λειτουργιών έκθεσης. Μια περιστρεφόμενη ροδέλα στο πίσω άνω δεξί μέρος της μηχανής (την οποία έχω ρυθμίσει να αλλάζει την ταχύτητα του φωτοφράκτη), ένα περιστρεφόμενο δαχτυλίδι γύρω από τον φακό της μηχανής (το οποίο έχω ρυθμίσει να αλλάζει το διάφραγμα), μια ροδέλα αντιστάθμισης έκθεσης (πολλή χρήσιμη για μικροδιορθώσεις έκθεσης στα προγράμματα P, S, A) και κουμπί fn στο πίσω μέρος της μηχανής (το οποίο έχω ρυθμίσει να αλλάζει το ISO). Ο χειρισμός σε λειτουργία Manual exposure είναι απόλυτα λειτουργικός!

Χειροκίνητο Zoom

Το στοιχείο που κάνει την Χ30 να ξεχωρίζει από κάθε άλλη compact μηχανή είναι η χειροκίνητη λειτουργία zoom του φακού. Ενώ στις άλλες compact χειρισμός zoom γίνατε ηλεκτρονικά, πιέζοντας το κουμπί W (ευρυγώνιο) και T (τηλεφακός) στην Χ30 γίνεται χειροκίνητα περιστρέφοντας το δαχτυλίδι του zoom στον φακό, όπως ακριβώς και στους φακούς των DSLR! Μάλιστα τα εστιακά μήκη των 28, 35, 50, 85 και 112 mm (σε αντιστοιχία full frame) είναι χαραγμένα. Αυτό είναι εξαιρετικό, για όσους χειρίζονται ένα zoom φακό σαν ένα πακέτο από prime.

Φωτοφράκτης διαφραγματικού τύπου

Η Χ30 χρησιμοποιεί φωτοφράκτη διαφραγματικού τύπου. Αυτός παρουσιάζει κάποιες διαφορές από τους πολύ πιο διαδεδομένους φωτοφράκτες εστιακού επιπέδου. Καταρχήν η μέγιστη ταχύτητα του εξαρτάται από την επιλεγμένη τιμή διαφράγματος του φακού. Έτσι εάν η επιλεγμένη τιμή διαφράγματος φακού είναι f/2.0 η μέγιστη τιμή ταχύτητας φωτοφράκτη μπορεί να φθάσει μόνο μέχρι το 1/1000. Για μεγάλες τιμές διαφράγματος η μέγιστη ταχύτητα είναι 1/4000, η μεγαλύτερη από όλες τις αντίστοιχες compact.

Δεν υπάρχει λειτουργία ηλεκτρονικού διαφράγματος. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως σε συνθήκες με έντονο φως (πχ ηλιόλουστο μεσημέρι) θα πρέπει να κλείνουμε το διάφραγμα αρκετά ώστε να μην συμβεί υπερέκθεση.

Ενσωματωμένο flash

Η Fujifilm X30 διαθέτει ενσωματωμένο, αναδιπλούμενο φλας, το οποίο ενεργοποιείται από κουμπί στο πίσω, άνω αριστερό μέρος της μηχανής, ενώ υποστηρίζει πολλές λειτουργίες μέσω μενού.

Προφανώς δεν έχει την ισχύ και την περιστρεφόμενη κεφαλή των εξωτερικών φλας, αλλά είναι μια χρήσιμη προσθήκη για εξαιρετικά σκοτεινές συνθήκες αλλά και για fill in σε πορτραίτα. Για τις περιπτώσεις όπου απαιτείται εξωτερικό φλας η Χ30 διαθέτει hot shoe.

Fujifilm Film Simulations

Τα Fujifilm Film Simulations είναι προκαθορισμένα προφίλ χρώματος που μιμούνται την εμφάνιση και την αίσθηση κλασικών φιλμ, επιτρέποντας στους φωτογράφους να επιτύχουν διαφορετικά στυλ στην εικόνα τους απευθείας από την κάμερα. Αυτά τα προφίλ ελέγχουν παράγοντες όπως η αντίθεση, το χρώμα και η οξύτητα, προσφέροντας μια προκαθορισμένη αισθητική και μειώνοντας την ανάγκη για εκτεταμένη επεξεργασία στο στάδιο της ανάρτησης.

Τα Film Simulations καταρχήν προσφέρουν μια παραμετροποίηση για τη (εσωτερική) μετατροπή από RAW σε JPEG. Με σωστή έκθεση, τα αρχεία JPEG είναι έτοιμα χωρίς καμία περαιτέρω επεξεργασία.

Ακόμα όμως και όταν η φωτογράφιση γίνεται σε RAW, η Χ30 προσφέρει επισκόπηση (Playback / Image Review) στις ρυθμίσεις τις επιλεγμένης Film Simulation, με καμία δέσμευση στην ψηφιακή επεξεργασία. Σε λογισμικά επεξεργασίας RAW αρχείων, όπως το Capture One το οποίο χρησιμοποιώ, δίνεται η δυνατότητα επιλογής διαφόρων Film Simulations ως βάση για την αρχή της επεξεργασίας, μειώνοντας κατά πολύ τον χρόνο που απαιτείται για να παραχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Αγαπημένη μου Film Simulation είναι η Classic Chrome, η οποία είναι σχεδόν πάντα προεπιλεγμένη!

Ηλεκτρονικό σκόπευτρο - EVF

Η Χ30 αντικατέστησε τα οπτικά σκόπευτρα, που χρησιμοποιούσαν τα προγενέστερα μοντέλα Χ10 και Χ20, με ένα εξαιρετικό ηλεκτρονικό OLED 2,36 εκατομμυρίων κουκκίδων.

Τα ηλεκτρονικά σκόπευτρα χαμηλής ανάλυσης μπορεί να προσφέρουν μια κακή εμπειρία χρήσης αλλά τα πλεονεκτήματα ενός καλού, όπως της Χ30, είναι δύσκολο να αγνοηθούν. Εμφανίζει μια ευκρινή εικόνα γεμάτη χρώμα και αντίθεση. Αντανακλά επίσης τις συνθήκες έκθεσης (δεν απαιτείται πλέον η παρατήρηση της ένδειξης του φωτόμετρου, όπως στις DSLR), την ισορροπία λευκού και τη λειτουργία προσομοίωσης φιλμ που τυχαίνει να χρησιμοποιώ - και τα κάνει όλα αυτά με μεγάλη σαφήνεια.

Είναι επίσης ένα εξαιρετικό βοήθημα για την ανασκόπηση εικόνων, σε έντονο ηλιακό φως, όπου η εικόνα της πίσω οθόνης ξεθωριάζει.

H X30 πρόσφερε ένα από τα καλύτερα ηλεκτρονικά σκόπευτρα στις compact μηχανές της γενιάς της. Ακόμα και για τα δεδομένα του 2025 παραμένει επαρκές!

Ανακλινόμενη οθόνη

Η οθόνη δεν είναι πλήρως αρθρωτή, περιστρέφεται στον άξονα του φακού. Αυτή είναι μια λειτουργία που προσωπικά με βολεύει περισσότερο, καθώς κάνει το καδράρισμα με την οθόνη μια εντελώς φυσική διαδικασία. Οι αρθρωτές οθόνες προσφέρουν σαφή πλεονεκτήματα στη βιντεοσκόπιση, ειδικά στο vloging, εγώ όμως δεν βιντεοσκοπώ συχνά, ειδικά με την Χ30.

Σύστημα εστίασης

Το σύστημα εστίασης της Χ30 προσφέρει 49 σημεία εστίασης που καλύπτουν σχεδόν όλο το εύρος του κάδρου. Προσφέρει λειτουργίες Single, Continuous και Manual. Ειδικά στην τελευταία λειτουργία ένα εξαιρετικό βοήθημα είναι το focus peaking, όπου στην οθόνη τονίζονται τα σημεία του κάδρου που είναι εντός εστίασης.

Διάρκεια μπαταρίας

Η πιστοποιημένη διάρκεια 470 λήψεων της μπαταρίας NP-95, που χρησιμοποιεί η Χ30, παραμένει από τις υψηλότερες της κατηγορίας της. Σε κανένα ταξίδι ή εξόρμηση δεν ξέμεινα από μπαταρία.

Μια φωτογραφική μηχανή που έχω πάντα μαζί μου

Οι μικρές διαστάσεις, το μεγάλο εύρος zoom, η μεγάλη διάρκεια της μπαταρίας και η επαρκέστατη ποιότητα των Raw αρχείων, σε χαμηλά ISO, επιτρέπουν την λήψη ενός ευρέως φάσματος θεμάτων, χωρίς την ταλαιπωρία του μεγάλου βάρους και όγκου.

Μένοντας σε μια κωμόπολη με χαμηλά κτίρια δεν χάνω την ευκαιρία να φωτογραφίζω αστικά τοπία της κοντινής Θεσσαλονίκης:

ή στις βόλτες με το ποδήλατο στην κοιλάδα του Αξιού:

Ταξιδιωτική Φωτογραφία

Ο κύριος λόγος πίσω από την αγορά της Χ30 ήταν η ταξιδιωτική φωτογραφία. Σύμφωνα με την IAAP: “Μια ταξιδιωτική φωτογραφία αποτυπώνει την ουσία ενός τόπου, μεταφέροντας τον μοναδικό χαρακτήρα και την ατμόσφαιρα του. Θα πρέπει να αντικατοπτρίζει τη φυσική ομορφιά, την πολιτιστική κληρονομιά και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του προορισμού, παρέχοντας στους θεατές μια αίσθηση της ταυτότητας και του πνεύματος του τόπου. Η ταξιδιωτική φωτογραφία καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, όπως τοπία, αστικά τοπία, θαλασσογραφίες, αρχιτεκτονική, ανθρώπους και έθιμα, τα οποία συμβάλλουν στη συνολική εμπειρία του προορισμού. Ο πρωταρχικός στόχος είναι να μεταφέρει τους θεατές στον τόπο μέσω της εικόνας, επιτρέποντάς τους να εξερευνήσουν και να εκτιμήσουν τους διαφορετικούς πολιτισμούς και τα περιβάλλοντα του κόσμου”.

Σε αυτό το είδος φωτογραφίας η Χ30 διαπρέπει. Οι μικρές διαστάσεις, το μεγάλο εύρος zoom, η μεγάλη διάρκεια της μπαταρίας και η επαρκέστατη ποιότητα των Raw αρχείων, σε χαμηλά ISO, επιτρέπουν την λήψη ενός ευρέως φάσματος θεμάτων, χωρίς την ταλαιπωρία του μεγάλου βάρους και όγκου.

Φωτογραφία τοπίου και φύσης

Το εύρος zoom του φακού, καθώς και η απόδοση των αρχείων raw, βοηθούν την Χ30 να τραβά εξαιρετικές φωτογραφίες τοπίου:

Η Χ30 παρουσιάζει εξαιρετικές ικανότητες macro:

Φωτογράφιση συναυλιών

Είχα την περιέργεια, χωρίς πολλές προσδοκίες, να δοκιμάσω την Χ30 σε φωτογράφιση συναυλίας. Η δοκιμή έγινε στο live των Sisters Of Mercy, το καλοκαίρι του 2022 στην Θεσσαλονίκη!

Ποιότητα εικόνας

Προφανώς και ο αισθητήρας της Χ30 δεν μπορεί να συναγωνισθεί, ως ίσος, με τους μεγαλύτερους αισθητήρες των DSLR και των mirrorless.

Σίγουρα όμως ο αισθητήρας 2/3 inc των 12 Mpx είναι ικανός για σοβαρή χρήση. Φωτογραφίες που τράβηξα με την Χ30 έχουν γίνει αποδεκτές σε gallery και διεθνείς εκθέσεις φωτογραφίας.

Όπως η παρακάτω φωτογραφία που εκτέθηκε στα πλαίσια της έκθεσης Capture the Moment, που διοργάνωσε η Myro Gallery, στη Θεσσαλονίκη, το 2023.

Και η παρακάτω φωτογραφία που εκτέθηκε στα πλαίσια της έκθεσης Botanicals, που διοργάνωσε η Decagon Gallery, στη Νέα Υόρκη, το 2025.

Η Χ30 είναι ικανή για να τραβήξει φωτογραφίες που γίνονται αποδεκτές, αλλά και διακρίνονται σε διαγωνισμούς της IAAP (International Association of Art Photographers):

Επίλογος

Βλέπουμε πως η Χ30, μια compact μηχανή, από το 2014, είναι ικανή να τραβήξει εξαιρετικές φωτογραφίες.

Στην πραγματικότητα, υπάρχουν πολλές οικονομικές φωτογραφικές μηχανές που μπορούν να τραβήξουν εξαιρετικές φωτογραφίες. Η διευκρίνιση των τεχνικών χαρακτηριστικών που μας ενδιαφέρουν περισσότερο και η ύπαρξη ρεαλιστικών προσδοκιών διασφαλίζει την επιλογή της σωστής φωτογραφικής μηχανής για τις ανάγκες μας.

Στην περίπτωσή μου, η Fujifilm X30 ήταν μια τόσο επιτυχημένη επιλογή, που μήνες αργότερα, πήρα τη μεγάλη απόφαση να πουλήσω όλο τον φωτογραφικό μου εξοπλισμό και να στραφώ πλήρως στο σύστημα Fujifilm X, το οποίο χρησιμοποιώ μέχρι σήμερα!